6 producten die thuis horen in iedere "gezonde" keuken

Tegenwoordig is veel van het voedsel dat we eten bewerkt. De supermarkt ligt vol met pakjes, zakjes en ander bewerkt voedsel met E-nummers. Zoals jullie misschien wel weten zijn E-nummers door de Europese Unie goedgekeurde toevoegingen voor voeding. Om de voeding beter te maken, zo beweert men. Echter, een aantal van deze E-nummers zijn zelfs bewezen schadelijk. Een voorbeeld van E-nummers die slecht voor ons zijn, zijn kleur- en smaakstoffen die aan ons voedsel worden toegevoegd. Deze stoffen zijn voornamelijk synthetisch. Synthetisch betekent: "kunstmatig samengesteld". Je hoort steeds vaker dat deze stoffen het gedrag en de gezondheid van (voornamelijk) kinderen beïnvloeden. Daarnaast komen er veel onderzoeken naar buiten die zeggen dat deze stoffen ontstekingen in het lichaam veroorzaken, waaronder in onze darmen.

Omdat de blog eigenlijk niet gaat over schadelijke E-nummers, wil ik het houden bij het volgende. Het grootste gedeelte van het voedsel dat wij consumeren, is bewerkt. Er worden allerlei stofjes en dergelijke toegevoegd om ons eten er zo mooi en lekker mogelijk uit te laten zien, om het niet te laten verkleuren en langer houdbaar te maken. Ik ben van mening dat dit verre van goed voor ons is. God heeft ons namelijk een schepping gegeven, waarvan wij mogen eten. Het vlees dat hij geeft, verkleurt misschien wel een beetje. En het fruit of de groente dat wij eten wordt misschien wel vrij snel slecht of gaat schimmelen. En als wij iets bakken of koken, dan moeten wij misschien wel creatieve manieren verzinnen om dit langer houdbaar te maken. Maar ik geloof niet dat het nodig is om allerlei dingen aan ons voedsel toe te voegen die zo omstreden zijn. Waar rook is, is vuur. Dit is een bekende uitspraak. Ik geloof dan ook niet dat het toevoegen van synthetische stoffen aan ons voedsel zonder risico is. In de afgelopen jaren is er van meerdere E-nummers (waaronder rode kleurstof E128) gebleken dat deze echt kankerverwekkend waren en na zo'n 30 jaar mocht deze stof dan toch niet meer gebruikt worden. 30 jaar zijn mensen aan deze kankerverwekkende stof blootgesteld. Er is zoveel waarvan we het effect op ons lichaam niet weten en daarom blijf ik er liever vandaan.

Dat gezegd hebbende, ga ik graag door met waar deze blog echt om gaat. Namelijk... wat je nodig hebt in een "gezonde" keuken. Hiermee bedoel ik ook wel wat ik vind dat we nodig hebben om een gemakkelijke, gezonde en snelle maaltijd klaar te kunnen maken. Zelf heb ik deze producten altijd in huis en daardoor kan ik altijd wel zo'n gemakkelijke, gezonde en snelle maaltijd op tafel zetten. Voor ontbijt, lunch en diner.

1. Olie of boter om in te bakken braden

Iedereen heeft wel een bak- en braadolie in zijn of haar kast staan. Of olijfolie bijvoorbeeld. Laat ik met de bak- en braadoliën beginnen. De meest bekende olie is wel zonnebloemolie denk ik zo. Zonnebloemolie is een zaadolie, net als raapzaadolie, hennepzaadolie en lijnzaadolie. Er zijn nog wel meer zaadoliën te noemen, maar ik denk dat dit in Nederland de meest bekende zijn. Tegenwoordig zijn zaadoliën relatief goedkoop te krijgen en gebruikt bijna iedereen ze wel. Maar wist je dat deze oliën vroeger gebruikt werden als smeermiddelen? Ja, je leest het goed, smeermiddelen. Voor auto's en boten bijvoorbeeld. Daarna werd het gebruikt voor het maken van zeep. De oliën worden op dit moment gebruikt voor iets heel anders, namelijk onze voeding. Het gebruik van zaadoliën wordt gelinkt aan chronische ziektes en obesitas. Dit blijkt uit Amerikaanse onderzoeken waarin wordt gekeken naar het gebruik van zaadoliën en de opkomst van de ziektes en obesitas. En dat terwijl veel doctoren zeggen dat deze oliën juist goed voor ons zouden zijn. Vooral voor ons cholesterolgehalte.

Inmiddels is voor mij wel gebleken dat het gebruik van zaadoliën wel slecht is voor je gezondheid. Maar wat moet je dan wel in je kast hebben om je maaltijd zo gezond mogelijk te kunnen bereiden?

• Roomboter - Roomboter is veelzijdig. Je kunt het voor van alles gebruik. Op brood, in baksels, maar dus ook om mee te koken. Zelf gebruik ik boter ook om vlees in te braden. En wist je dat er in roomboter vitamine A en B zit? Mooi meegenomen toch?!

• Ghee - Ghee is in Nederland helaas wat onbekend en is over het algemeen best duur, maar desalniettemin leg ik graag aan jullie uit wat ghee is. Ghee is geklaarde boter. Dit houdt in dat in deze boter geen bestanddelen meer zitten die ervoor zorgen dat de boter aanbrandt of gaat roken. Want laten we eerlijk zijn, dat is soms toch wel een beetje het nadeel aan boter. Je moet vaak erg veel boter gebruik en kan het vuur niet te hoog zetten. Ghee heeft dit nadeel dus niet en daardoor is het ideaal om bijvoorbeeld vlees in te braden bij hoge temperatuur.

• Olijfolie - Olijfolie gebruik ik voor van alles en wordt gemaakt door het persen van de olijven. Niet de pit, maar de olijf zelf dus. Met olijfolie maak ik bijvoorbeeld een simpele saladedressing met wat olijfolie, citroensap en zout en peper. Maar ook gebruik ik olijfolie om een bakblik in te vetten. Daarnaast zijn er sommige broodrecepten waarin olijfolie kan worden gebruikt, zoals voor een heerlijke foccaccia. Je hoort het al, olijfolie is ook een erg veelzijdige olie. Er zijn twee soorten olijfolie, namelijk "gewone" (ook wel geraffineerde) olijfolie en extra vierge olijfolie. Doordat extra vierge olijfolie koud geperst worden, blijft er veel meer van de vitaminen en andere goede stoffen over van de olijf. Daarom gebruik ik deze olie het liefst. Maar let op, extra vierge olijfolie kun je niet gebruik om iets in te braden. Wanneer je deze olijfolie verhit boven 170 °C, komen er kankerverwekkende stoffen vrij. Vermijd de extra vierge olijfolie dus wanneer je iets gaat braden. Gebruik dan de "gewone" olijfolie, deze kun je veilig verhitten tot 210 °C.

• Avocado olie - Avocado olie gebruik ik eigenlijk net als olijfolie. Je kunt deze olie wederom voor veel verschillende dingen gebruiken. Het verschil met olijfolie is dat je deze olie nog beter kunt verhitten, namelijk tot 270 °C. Deze olie gebruik ik dan ook erg vaak om wat gehakt in te rullen, groente in te bakken en hierna bijvoorbeeld de pastasaus in te maken. Ook avocado olie wordt niet gemaakt van de pit van de avocado. De olie wordt gemaakt van de vrucht zelf.

• Kokosolie - Kokosolie is niet alleen een olie die je kunt gebruiken voor je huid en haar. Je kunt de olie ook gebruiken om mee te bakken, braden en koken. De olie wordt gemaakt van het vruchtvlees van de kokosnoot. Kokosolie heeft van zichzelf een wat typische smaak en dat vind ik niet bij elk gerecht even lekker. Daarom gebruik ik de olie voornamelijk als ik ga bakken of Oosterse gerechten maak. In die combinatie vind ik de olie erg lekker en fijn om te gebruiken. Wist je dat je kokosolie ook kunt gebruiken om in te frituren? Veel frituurvet is zonnebloemolie, maar kokosolie kan erg goed als vervanging worden gebruikt. Dit smaakt trouwens echt super lekker!

De boter en oliën die ik heb omschreven zijn stuk voor stuk gezond voor ons. En vele male beter dan de zaadoliën die ik heb genoemd.

2. Kruiden, specerijen, zout en peper

Onze maaltijden moeten natuurlijk wel lekker smaken. Tegenwoordig zijn er allerlei sausjes en kruidenmixen te krijgen, maar ook aan deze sausjes en mixen worden E-nummers toegevoegd. En dat terwijl er zoveel kruiden en specerijen te krijgen zijn waaraan niets is toegevoegd. En wanneer je deze in huis hebt, kun je gemakkelijk zelf een mix maken. Een voorbeeld hiervan is gehaktkruiden. Pak in de supermarkt eens een potje met gehaktkruiden en kijk eens op de ingrediënten. Hetzelfde geldt voor kipkruiden. Je ziet veelal gewone kruiden en specerijen genoemd staan, zoals paprikapoeder, nootmuskaat of chilipoeder bijvoorbeeld. Maar ook wat E-nummers. En waar die dan precies goed voor zijn? Ik weet het niet.

In een soort kipkruiden die ik voorheen altijd heb gebruikt, zit onder andere maltodextrine, een smaakversterker. Dit E-nummer zit bijvoorbeeld ook in bouillon en wordt vaak gistextract genoemd. De smaakversterker kan gezondheidsklachten, zoals hoofdpijn, veroorzaken, maar schijnt zelfs de hormoonhuishouding te kunnen verstoren. Voor mij genoeg reden om hier extra op te letten. Daarom maak ik tegenwoordig vaak zelf een kruidenmix. Voor gehakt gebruik ik bijvoorbeeld nootmuskaat, paprikapoeder, uienpoeder, zout en peper. Voor kip gebruik ik paprikapoeder, chilipoeder, uienpoeder, gemberpoeder, zout en peper. Er zijn vele mogelijkheden, dus probeer dat vooral uit.

Specerijen en kruiden kunnen ook gebruikt worden in een bouillon. Probeer zelf eens bouillon te trekken met groente, een scheutje appelcider azijn (gebruik hiervan echt niet teveel), laurierblad, mosterdzaad en peperkorrels bijvoorbeeld. En wil je het helemaal gezond maken, voeg dan eens wat mergpijpjes of kippenpoten toe. Je kunt hiermee ook weer variëren en van alles proberen.

3. Ingevroren (lang houdbare) groenten en fruit

Omdat ik van tevoren niet altijd weet wat ik wil eten en omdat je soms trek hebt in iets wat je niet in huis hebt, is het super handig om altijd wat ingevroren groente en fruit in de vriezer te hebben liggen. Daarnaast heb ik soms geen tijd om nog boodschappen te doen en op deze manier heb je toch altijd fruit en groente in huis. Je kunt de groente of fruit vers kopen en dan zelf invriezen. Dit heb ik afgelopen zomer bijvoorbeeld gedaan met de courgettes uit de tuin. Maar ook kun je groente of fruit kopen dat al ingevroren is of al in een blik of pot zit.

Met deze groente en fruit bereid je gemakkelijk een maaltijd. Met een groentemix maak ik dan bijvoorbeeld wraps met kip of gehakt. Of ik doe de groente door een lasagna. Dit is ook nog eens erg snel, want ik hoef geen groente te snijden of klaar te maken en kan het zo (rechtstreeks uit de vriezer) gebruiken. Dit geldt overigens voor de meeste groente en fruit soorten uit de vriezer. Het bevroren fruit kun je onder andere gebruiken voor een lekkere havermoutpap of door je yoghurt of kwark.

4. Pasta, aardappels, peulvruchten, rijst en meel

Ik denk dat dit wel een beetje voor de hand ligt. Met ingrediënten als pasta, aardappels, peulvruchten, rijst en meel kun je allerlei soorten maaltijden bereiden. Van een heerlijk brood tot stamppot. Ik heb deze ingrediënten dan ook altijd in de kast staan.

5. Verschillende soorten verwerkte tomaat

Tomatenpuree, ingeblikte tomaten, frito, gezeefde tomaat en tomatensaus heb ik eigenlijk ook altijd in de kast staan. Deze tomatenproducten zijn de basis van erg veel gerechten. En in deze producten zitten vaak maar twee ingrediënten, namelijk tomaat en zout. Let hier trouwens wel even op, want er zijn tegenwoordig erg veel tomatensauzen te koop waarin dus weer erg veel e-nummers zitten. Met deze genoemde producten kun je dus van alles maken. Zelf gebruik ik de frito als saus voor mijn lasagna of voor een heerlijke aardappelschotel. De tomatenpuree gaat door de tomatensoep, maar ook door een heerlijke salsa die ik graag maak. Je kunt de tomatenproducten voor alles gebruiken en vaak hebben ze van zichzelf al veel smaak.

6. Ingevroren vlees

Tot slot het vlees. En dan voornamelijk gehakt. Met gehakt kun je erg veel soorten maaltijden maken. Daarnaast is het niet erg als je gehakt vergeet uit de vriezer te halen, omdat dit gemakkelijk ontdooit in de pan. Maar mijn vriezer ligt eigenlijk vol met allerlei vlees, zodat we lekker kunnen afwisselen en kiezen. Ons vlees komt direct bij de boer vandaan, want ook vlees wordt tegenwoordig bewerkt met allerlei toevoegingen. Let hier op als je vlees gaat kopen. En dan voornamelijk op de antibiotica en kleurstoffen die de supermarkten of sommige slagers in het vlees stoppen.

Met al deze producten in huis kun je gemakkelijk een snelle en gezonde maaltijd koken. Zet wat aardappels en groente op en braad het vlees. Of maak een pasta met veel groente. In een volgende blog deel ik hiervoor ook graag wat recepten met jullie. Door deze producten in huis te hebben, voorkom je dat je niets te eten hebt en wat ongezonds gaat bestellen bijvoorbeeld.

Hopelijk zien jullie dat je voor een gemakkelijke, snelle en gezonde maaltijd niet extreem veel in huis hoeft te hebben of naar de supermarkt hoeft te gaan om ingewikkelde boodschappenbriefjes af te werken. Je kunt al erg veel met deze 6 kernproducten.

Bedankt voor het lezen weer en veel kook- en bakplezier!