Rauwe voeding. Deel 2. Zuivel.

"Het drinken van rauwe melk is gevaarlijk." Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik hoor het regelmatig. Vooral voor kinderen, ouderen en zwangeren is het gevaarlijk. Want er kunnen bacteriën in zitten die niet goed voor ons zijn. Of, wat vooral gewoon heel vervelend is, je darmen kunnen er slecht op reageren. En zo zijn er misschien nog wel wat andere argumenten tegen het consumeren van rauwe zuivel te noemen. Eerst dacht ik ook zo. Ik vond het idee van rauwe zuivel, en dan met name rauwe melk, vies. Zo rechtstreeks uit de koe, bah. Tja, wat kan een mens (en een overtuiging) veranderen hé.

De bacteriën in rauwe zuivel

Campylobacter, listeria, salmonella en E. coli. Dit zijn de bacteriën waarvoor we bang moeten zijn. Deze bacteriën kunnen ons erg ziek maken en het is daarom onverantwoord om rauwe zuivel te drinken. Zelfs zo onverantwoord dat het niet in de supermarkt mag worden verkocht. En wanneer er wel rauwe zuivel wordt verkocht, bij een melktap bijvoorbeeld, dan is het verplicht om erbij te zeggen dat de melk moet worden gekookt voordat het geconsumeerd kan worden. Kijk, enerzijds kan ik het begrijpen. Als de koeien allerlei vaccinaties krijgen, in bepaalde omstandigheden leven waardoor ziektes vrij spel krijgen en soms gangbare, vaan niet de meest natuurlijke voeding (gmo bijvoorbeeld) krijgen, dan kan ik me enigszins voorstellen dat er weleens iets aan de hand kan zijn. Maar wat als ik jullie zou vertellen dat dan nog, dus ondanks de dingen die dit wellicht kunnen veroorzaken, de kans zo ontzettend klein is. Ik heb wat cijfers gelezen en kwam erop uit dat een dergelijke uitbraak een aantal jaar geleden nog zo'n 4,5 keer per jaar plaatsvindt. In Nederland zijn er echt super veel boerderijen met honderdduizenden koeien. Dus hoe groot is de kans dat wij besmette melk drinken? Aantoonbaar erg klein. De kans dat een boer dit misschien niet op tijd weet en dat het daardoor in de melk zit, lijkt me ook vrij klein. Aangezien boeren tegenwoordig moeten voldoen aan strenge regels en er telkens regels bijkomen. Ook, en misschien juist wel, op het gebied van gezondheid en hygiëne. Dus hoe groot is de kans daadwerkelijk dat wij überhaupt ziek worden van rauwe melk? Ik maak hierbij graag de kritische noot dat wij in de supermarkt veel hoog bewerkte voeding kunnen kopen, rauw vlees zelfs zoals filet american, dat mensen ook echt ziek kan maken. Ik heb zelfs verhalen gelezen over zwangeren (die geen rauw vlees aten zoals de filet) toch bacteriën hebben gekregen door de hoog bewerkte vleeswaren in de supermarkt. Niet om jullie bang te maken. De kans dat dat gebeurt is ook heel erg klein. Maar het feit dat ik die verhalen wel ken en geen verhalen ken over mensen die problemen kregen door het drinken van rauwe melk, zegt wel wat voor mij. Dus jullie wil ik ook graag jullie eigen conclusie laten trekken.

De zuivel in de supermarkt

De zuivel in de supermarkt is allereerst gepasteuriseerd. Dit houdt in dat een product even wordt verhit om het langer houdbaar te maken. Bij dit proces zouden alleen de bacteriën worden gedood die slecht zijn en een product snel kunnen laten bederven. Helaas is dit niet het geval. Bij het pasteuriseren gaan er ook goede bacteriën en voedingsstoffen verloren. Ik noem later in deze blog een aantal voorbeelden van stoffen die wel in rauwe zuivel zitten en niet in gepasteuriseerde zuivel. Maar dat deze voedingsstoffen (en goede bacteriën) verloren gaan, komt ook doordat de melk wordt gehomogeniseerd. Dit houdt in dat de waterige en vettige delen van de zuivel worden gemengd. De melk die je in de supermarkt koopt, zal dus niet zomaar gaan schiften. Je zult überhaupt weinig vet tegenkomen in de melk uit de supermarkt, omdat dit vaak wordt afgeroomd en daarna dus ook nog wordt gehomogeniseerd. Je kunt eigenlijk wel stellen dat dit een onnatuurlijk proces is, omdat dit normaal gesproken wel gebeurd met zuivel. En dan met name met melk.

Het consumeren van rauwe zuivel

Zoals jullie hebben gelezen, ben ik eigenlijk niet zo bang voor het consumeren van rauwe zuivel. Althans, de goede rauwe zuivel. Hoewel ik ervan overtuigd ben dat rauwe zuivel hoe dan ook beter is dan de zuivel uit de supermarkt, gebruik ik voor onze dochter het liefst biologische rauwe zuivel. Dit zou ik ook echt aanraden voor zwangeren (en kinderen en ouderen), omdat je dan echt heel weinig risico loopt. Enfin, dat gezegd hebbende, ga ik nu in op waarom rauwe zuivel zo gezond voor ons is.

Allereerst is dat om de stof lactase. Veel mensen denken namelijk dat ze lactose intolerant zijn. Lactose is een van nature in zuivel aanwezige suiker. Zonder de stof lactase kan ons lichaam de lactose maar lastig afbreken. In de gepasteuriseerde en gehomogeniseerde melk zit geen lactase meer. Als we dus ongezonde darmen hebben of in het algemeen minder gezond zijn, kunnen we daar zelfs last van krijgen. Dat wordt heden ten dage lactose intolerantie genoemd. Maar als je rauwe zuivel consumeert, met lactase, helpt deze stof juist met het afbreken van de lactose. Ons lichaam kan dit dus veel beter verwerken. Er zijn veel mensen die niet tegen zuivel uit de supermarkt kunnen en zogenaamd lactose intolerant zijn, maar wel tegen de rauwe zuivel kunnen. Dat vind ik altijd zo mooi en bijzonder.

Naast dat er in rauwe melk lactase zit, zit er ook lipase in. Dit is een stof die ons lichaam helpt om vet af te breken. Doordat lipase in rauwe melk zit, kan ons lichaam de vetten juist beter verwerken en opnemen. Dit geldt ook voor de in deze vetten aanwezige vitamines A en D. In de rauwe zuivel zitten nog meer vitamines die cruciaal zijn voor een gezonde hormoonbalans. Denk dus aan die vitamine A en D, maar ook K. Ook de gezonde vetten, eiwitten en calcium zijn ontzettend gezond voor ons. Zelfs mineralen en ijzer kun je vinden in rauwe zuivel. Als je bijvoorbeeld een goede kwaliteit rauwe melk drinkt, kan dit je spijsvertering juist enorm verbeteren en kan het ervoor zorgen dat je de vitamines en mineralen uit je voeding, en dus ook de melk, beter opneemt. Wat verder mooi is, is dat het drinken van rauwe melk er juist voor zorgt dat gevaarlijke bacteriën in ons lichaam minder de kans krijgen. Dit komt doordat de bacteriën in rauwe melk heel erg goed zijn voor ons lichaam.

Door de samenstelling van onder andere rauwe melk, met allerlei enzymen (eiwitten die stoffen kunnen opbouwen, afbreken of de werking ervan versnellen) en antioxidanten (stoffen die ons lichaam kunnen beschermen tegen andere, vaak agressieve en afbrekende stoffen) kan ons lichaam worden beschermd tegen onder andere astma, eczeem en allergische reacties in ons lichaam. Met rauwe melk bedoel ik overigens het gehele product. Dus ook de room die in de melk zit. Dit hoort er gewoon bij. En daar kan bijvoorbeeld weer heerlijke en gezonde rauwe boter van worden gemaakt. Wat ook super gezond is, om alle redenen die ik net al heb genoemd. Rauwe zuivel is heel veelzijdig, omdat we er veel mee kunnen. Maar ook omdat het voor zoveel dingen in ons lichaam goed is.

Kinderen en rauwe zuivel

Natuurlijk vond ik het spannend. Rauwe zuivel geven aan ons dochtertje. Vooral omdat ze eigenlijk niet eens melk zou mogen krijgen, aangezien ze nog geen jaar oud is. Na alles wat er te lezen en te horen valt, pas je dan wel op. Wellicht denken jullie wel: "Waarom geef je het dan?" En dat is een terechte vraag. Naast alles wat ik gelezen en gehoord had over de gevaren, heb ik ook de andere kant onderzocht. Niet alleen onderzocht, maar ook gezien om mij heen. Ook heb ik mijzelf de volgende vragen gesteld:

• Hoe kan het dat ons dochtertje wel luieruitslag krijgt als ik melk uit de supermarkt drink, maar niet als ik rauwe melk drinkt (via borstvoeding)?

• Hoe kan het dat ons dochtertje wel brood mag met allerlei (synthetische) toevoegingen, maar geen (rauwe) zuivel? Het brood, vooral tegenwoordig, is zwaarder voor de darmen om te verteren en is door de toevoegingen echt ongezonder. Dus dat is dan toch vreemd? We willen toch het gezondste voor ons kind?

• Hoe kan het dat ons dochtertje wel koekjes met toegevoegde suiker mag (want dat zit echt in babyvoeding)? En dus weer geen (rauwe) zuivel? Dat dit ongezonder is, lijkt me wel logisch. En ook hierin willen we toch het gezondste voor ons kind?

Ik ben me ervan bewust dat er kinderen zijn met een lactose intolerantie of koemelkallergie. Ik ben me ervan bewust dat er voedselinfecties zijn en dat deze gevaarlijker zijn voor kinderen. Hetzelfde geldt voor eventueel ziekmakende bacteriën. Echt waar. Ik wil ook niet zeggen dat we onverantwoord of roekeloos moeten zijn. Maar wat ik wel zeg, is dat we op z'n minst moeten nadenken over waarom we dingen doen of juist niet. En dit is nu net zo'n ding waar ik veel over na ben gaan denken. En onderzoek naar ben gaan doen. Ik ben tot de conclusie gekomen dat onze dochter niet allergisch is voor rauwe zuivel. Ze kan er heel goed tegen en vindt het super lekker. Het is ook nog eens heel erg gezond. De vetten en vitamines in rauwe zuivel zijn essentieel voor de ontwikkeling van onder andere de hersenen van kinderen. Maar ook voor de ontwikkeling van het immuunsysteem bijvoorbeeld. Dit komt door alle goede bacteriën en voedingsstoffen die in de rauwe zuivel zitten. Dus waarom zou ik het dan niet aan haar geven? Ik heb dit dus heel erg dicht bij mijzelf gehouden, maar zou elke ouder aanraden om eens na te gaan waarom we bepaalde dingen wel of niet doen.

De zuivelindustrie

Pas keek ik een korte, Nederlandse documentaire over rauwe melk. Zeer interessant. Vooral omdat de wetenschapper die beweerde dat rauwe melk niet gezonder is dan melk uit de supermarkt uiteindelijk toegaf dat het onderzoek dat hij deed werd gefinancierd door grote zuivelbedrijven, zoals Melk Unie of Campina. Wellicht ben ik kritisch, maar naar mijn mening kan dat onderzoek niet goed zijn uitgevoerd. Zo'n onderzoek kun je niet onafhankelijk noemen. En daardoor is de uitkomst dat ook niet. Sterker nog, de betreffende wetenschapper gaf aan dat lactase niet te vinden zou zijn in rauwe melk en dat het pasteuriseren en homogeniseren van melk helemaal niets deed met de voedingsstoffen. Maar waarom dat zo was, kon hij niet vertellen. Jullie kunnen vast wel een beetje opmaken uit hoe ik schrijf, dat ik dat op z'n minst vreemd vind. Want hoe kan het dan dat zoveel mensen tegenwoordig intolerant zijn geworden voor zuivel en dan met name voor lactose. Vroeger was dat echt niet zo. Goed, wat ik met dit verhaal wil bereiken, is jullie aan het denken zetten over de macht die grote bedrijven uitoefenen om hun product goed te kunnen verkopen. En de gevolgen hiervan. Daar zal ik het voor nu bij laten, maar denk er gewoon eens over na. En trek dan wederom zelf je conclusie.

Zuivel in de Bijbel

Ik heb weleens wat berichtjes ontvangen over het consumeren van de zuivel. Dat vooral melk is bedoeld voor het kalf. En dat vooral het consumeren van zuivel van koeien niet Bijbels is, omdat ze daar voornamelijk zuivel van andere dieren, zoals geiten en schapen consumeerden. In de Bijbel zie je best regelmatig terugkomen dat er zuivel wordt geconsumeerd. Ik geef hier een aantal voorbeelden:

• Deuteronomium 32:14 - In dit vers wordt gesproken over boter van koeien en melk van kleinvee.

• 2 Samuël 17 - David ontving boeter en schapen en koeienkazen om te eten.

• Jesaja 7:14 - De Heere Jezus at ook boter.
  

Uit deze voorbeelden (en er zijn er nog veel meer) maak ik op dat het niet verkeerd is om zuivel te consumeren. Ook dit hebben wij ontvangen van God en we mogen ervan genieten. Hij gaf ons de melk uit de dieren die hij schiep en daarmee kunnen wij van alles. Boter maken, kazen maken, yoghurt maken en nog veel meer. Hij geeft ons zoveel door de natuur. Laten we daar vooral op zien, op Zijn Schepping. Wat Hij geeft is goed en de manier waarop Hij het geeft is goed. Ik denk dat het belangrijk is om dat juist te beseffen. Als mensheid zijn we zo aan de haal gegaan met alles wat God ons heeft gegeven. We bewerken ons voedsel zo erg dat het soms niet eens voedsel meer te noemen is. Maar is dat hoe God het bedoeld heeft? Is dat hoe Hij de wereld en de bronnen van voedsel geschapen heeft? Ik denk van niet. Laten we dat ook onthouden als we zuivel consumeren.