Wat ik heb geleerd van mijn eerste keer moestuinieren.

Moestuinieren, voor sommigen zal het ingewikkeld klinken en voor anderen juist niet. Voor mij klonk het ingewikkeld en tijdrovend, maar aan de andere kant ook wel weer erg leuk, leerzaam en nuttig. Daarom heb ik afgelopen lente de stap gezet en ben ik begonnen met mijn eigen moestuin. Dit deed ik pas eind april, want eerder dacht ik niet dat het nodig zou zijn. Ik heb mijn doos met zaden erbij gepakt en ben aan de slag gegaan. Ik heb een beetje gezocht op internet en heb het boek geraadpleegd dat in de doos met zaden zat. Ik heb de verschillende zaden even bekeken en kwam al snel tot de conclusie dat sommige zaden het in onze tuin waarschijnlijk niet gingen redden. In onze tuin is er voornamelijk zand- en kleigrond en is er op de plek waar de moestuin moest komen vooral rond de middag pas zon. Hier had ik toch maar even snel wat onderzoek naar gedaan, omdat ik overal las dat dit echt wel belangrijk is en uitmaakt voor wat je kunt zaaien. Maar ook heb ik nagedacht over wat we wel zouden eten en wat niet. En toen dacht ik… we zien het wel, ik probeer het gewoon en zie wel wat het wel doet en niet. En mocht niets het doen, dan heb ik er in elk geval iets van geleerd. Zo begon mijn moestuin-avontuur.

De zaden die ik heb gebruikt, hebben wij van onze vrienden gehad als huwelijkscadeau en nog steeds ben ik daar erg blij mee. Dit is een pakket van De Bolster. Neem vooral een kijkje op hun website, want ze hebben super leuke pakketten en erg veel soorten zaden. De zaden zijn biologisch en vrij van genetische modificatie. In het pakket wat wij hebben gekregen, zit ook nog eens een erg mooi en interessant boek over ecologisch tuinieren. Deze manier van tuinieren is niet alleen goed voor jezelf, maar ook voor de tuin, natuur en dieren (zoals de insecten die nodig zijn in een tuin). In het boek staat ook erg veel uitleg over moestuinieren. Dit was voor mij als leek dus super handig. Ik heb het boek snel doorgebladerd en alleen de voor mij relevantie informatie, zo dacht ik, eruit gehaald. En toen ben ik aan de slag gegaan.

Ik heb zaden uitgekozen van gewassen die niet heel veel zon nodig zouden hebben en die goed zouden groeien in de soort grond in onze tuin. De zaden die ik heb gekozen waren onder andere: biet, rucola, kropsla, courgette en radijs. Alleen bij het zaaien van de radijs heb ik rekening gehouden met de grootte van het gewas en de plantafstand. Hoe ver je de zaadjes uit elkaar moet zaaien dus. Bij de andere gewassen heb ik dat niet echt gedaan en dat was mijn eerste fout. Deze gewassen groeiden door elkaar heen en daarom moest ik wat plantjes verpoten. Dit is helaas niet gelukt, waardoor ik uiteindelijk maar weinig van de andere gewassen over hield.

Van mijn schoonmoeder had ik een aantal courgette- en tomatenplantjes gekregen. De plantjes die ik kreeg heb ik overgepoot in onze moestuin. Omdat onze radijs en rucola al helemaal op en uitgebloeid was, heb ik dat gedeelte van de tuin toen gelijk opnieuw ingezaaid met onder andere nieuwe radijs en rucola, maar ook spinazie en wortel.

En toen kwam mijn eerste echte moestuin-probleem. Mussen. Ja, je leest het goed. Mussen. Omdat het in die periode vrij droog was, gebruikten de mussen onze tuin als bad. De grond was namelijk ook droog. Ze wasten zichzelf met grond en daarbij aten ze de zaden misschien ook wel op… Ik heb vijf keer geprobeerd om spinazie te zaaien, maar hier heb ik niets van gezien. Ook de enige biet die we hadden en nieuwe radijs, rucola en wortel is grotendeels opgegeten of weg”gewassen” door de musjes. Ik wist eigenlijk niet eens dat dit kon. We hebben palletbakken neergezet en daar moestuinnet overheen gespannen. Zo konden de mussen niet bij de moestuin. Hier houd ik de volgende keer natuurlijk van tevoren rekening mee.

De courgette- en tomatenplantjes hebben het overpoten helaas niet overleefd en verschroeiden. Het was in die tijd dan wederom ook erg warm en droog. Nog iets waarvan ik heb geleerd. Daarom heb ik het laatste tomatenplantje dat ik had gekregen op een later moment nog geprobeerd over te poten. De plant heeft het zwaar gehad, maar inmiddels heb ik er een aantal tomaten van kunnen plukken.

De courgette heb ik later zelf nog een keer direct proberen te zaaien en dit lukte. De courgetteplant heeft het erg goed gedaan en we hebben er heel veel van gegeten. Totdat er op de plant meeldauw verscheen. Meeldauw is een schimmel die vooral groeit op laag groeiende gewassen en andere bloemen of planten. Meeldauw komt doordat de plan bijvoorbeeld verzwakt, verstikt of overbemest is. Ik denk dat dit bij onze plant alle drie het geval was. De plant werd eigenlijk te groot voor de bak waar deze in stond en het is natuurlijk een erg droge zomer geweest, waardoor de plant het waarschijnlijk best zwaar heeft gehad. Ook al heeft een courgetteplant veel zon nodig, de plant heeft ook erg veel water nodig. Omdat het overpoten van de courgetteplant niet was gelukt, dacht ik dat de grond niet vruchtbaar genoeg was en daarom heb ik deze voor het zaaien erg goed bemest. Dit is misschien niet handig geweest dus. Met de meeldauw heb ik niet zoveel gedaan en dat is niet goed voor een plant. Als je het slecht treft, kan de plant zelfs doodgaan. Daarom is het goed om de besmette bladeren waar mogelijk weg te snijden en iets te gebruiken voor de bestrijding ervan. Het liefst dan wel een natuurlijk middel.

Ik was van plan om ook wat wintergroente in onze moestuin te gaan zaaien, maar voor bijvoorbeeld boerenkool en andijvie ben ik hier te laat mee. Er zijn verschillende gewassen die kunnen groeien in de winter, zoals dus andijvie en boerenkool, maar ook bepaalde soorten spinazie. Spinazie kan ik nu nog wel in de directe grond zaaien en dat ga ik dan ook zeker proberen. Volgend jaar hoop ik hier ook eerder mee te beginnen, zodat we in de winter ook nog wat kunnen eten uit onze eigen tuin.

Inmiddels is deze blog alweer een heel lang verhaal geworden. Jullie hebben wel kunnen lezen dat ik een echte beginner ben en nog veel te leren heb. Maar voor mij maakt dat helemaal niets uit, want ik vond het super leuk en leerzaam. Hierbij een korte opsomming van dingen die ik heb geleerd van mijn eerste keer:

• Bereid je goed voor. Zorg dat je weet wat je wilt en hoe je dit wilt. Lees je goed in. Koop de zaden op tijd en zaai misschien al het een en ander wat je binnen kunt laten ontkiemen. Mocht je alles direct in de grond willen zaaien, dan moet je er ook voor zorgen dat je dit op tijd doet.

• Plant, zaai en verpoot op de daarvoor bestemde tijd. Dit sluit al een beetje aan bij wat ik hiervoor heb geschreven, maar dit is belangrijk om zo de gewassen zo goed mogelijk te laten groeien. Op deze manier haal je het meeste uit je moestuin.

• Let erop dat je bij het zaaien rekening houdt met de grootte van het gewas. Hierdoor voorkom je dat de gewassen door elkaar gaan groeien en dat je plantjes moet verpoten die het misschien niet zullen redden.

• Houd je moestuin goed bij. Let op onkruid en of dit wel of niet goed is voor je tuin. Let erop dat de gewassen niet te groot worden, zoals tomaat bijvoorbeeld. Ondersteun de plant waar nodig en voorkom dat deze instort. Haal hiervoor ook de goede materialen in huis, zoals een net (in ons geval voor de mussen), bamboe stokken en een snoeischaar bijvoorbeeld. Zorg ook dat je moestuin voldoende water krijgt.

• Zorg dat het behapbaar blijft voor jezelf. Doordat ik rustig aan begon, werd ik langzamerhand steeds enthousiaster. Het meeste van wat ik heb gezaaid, is uiteindelijk toch gelukt. Dit gaf mij zelfvertrouwen en extra enthousiasme. Geef jezelf dan ook de tijd om steeds meer te leren en daardoor steeds meer te kunnen. Met alles wat ik dit jaar heb geleerd, kan ik de volgende keer lekker aan de slag.

Moestuinieren is uiteindelijk veel gemakkelijker dan ik in eerste instantie dacht. Hoe tijdrovend het is, dat hangt echt af van de grootte van de moestuin. Wij hebben nu een hele kleine moestuin, maar omdat ik het zo leuk en belonend vind, gaan wij zeker een grotere moestuin maken. Wat ik zo leuk vind aan moestuinieren is allereerst het feit dat je je eigen eten verbouwt. Dit maakt je erg bewust van wat je eet en hoe je het eet. Want wil je iets eten met courgette of tomaat of wat dan ook, dan moet je daar misschien nog even op wachten. En heb je er veel van, dan moet je het daar ook mee doen. Al kun je veel manieren bedenken om je eten voor een langere tijd te bewaren, zoals het inblikken of invriezen ervan. Ook vind ik het erg fijn dat ik weet waar mijn eten vandaan komt en wat er mee is gebeurd. Het is erg bijzonder om op deze manier met eten bezig te zijn. Ik word er dankbaar van, omdat ik zie hoe de schepping op deze manier ons van voedsel kan voorzien. En praktisch gezien is het ook gewoon heel handig dat je de tuin in kunt om een deel van je voedsel te verzamelen. Ik heb sinds weken weer eens sla en courgette gekocht bij de supermarkt, omdat ik dit voorheen gewoon in de tuin kon vinden. Hoe leuk is dat?!

Ik zou graag nog veel meer vertellen en samen met jullie leren. Maar dat bewaar ik voor een volgende keer. Wil je weten wat ik volgend jaar anders ga doen? Dit deel ik ook graag een keer met jullie!

Bedankt voor het lezen weer!